در جهان امروز که رقابت‌های تجاری به شدت افزایش یافته است، اهمیت بازرسی کالا بیش از پیش احساس می‌شود. بازرسی کالا در اصل از اجزای مهم و اساسی در فرایند تجارت‌های بین‌المللی و در داخل هر کشوری است که به منظور تضمین کیفیت، کمیت، تناسب و انطباق کالا با مشخصات قرارداد و استانداردهای مورد نیاز انجام می‌شود. این عمل توسط شرکت‌های بازرسی معتبر در مراحل مختلف زنجیره تامین، از جمله در مبدا، مقصد، قبل از حمل کالا و حین تولید پیگیری می‌شود تا با کمک اقدامات پیشگیرانه از مشکلات جدی مانند ارسال کالاهای معیوب، نواقص کمیتی یا ناهماهنگی‌های بسته‌بندی جلوگیری به عمل آید.
شرکت‌هایی که بازرسی کالا را برعهده دارند، عموما توسط خریدار و شرکت وارد کننده کالا انتخاب می‌شوند و با رعایت اصول بازرسی کالا، ارزیابی دقیق کالا و مستندسازی تمام جزئیات را در دست می‌گیرند. با توجه به اهمیت بازرسی کالا در معاملات و تجارت امروزی، در این مطلب از وبلاگ پویا پرتو قصد داریم به اصول و فنون بازرسی کالا بپردازیم و قوانین مربوط به بازرسی کالا و تعهدات و وظایف شرکت‌های بازرسی را شرح دهیم.
مطابق آمارهای جاری بخش چشمگیری از مشکلات تجاری و خسارت‌های واردات و صادرات کالا به دلیل عدم انجام اصولی بازرسی کالا و ناهماهنگی‌های موجود در مراحل مختلف زنجیره تامین رخ می‌دهد. بنابراین در صورتی که بازرسی کالا به درستی و مطابق با عرف جاری و استانداردها، قراردادها و توافقات طرفین معاملات پیگیری شود، از آسیب به اعتبار تجاری و افزایش ضرر و زیان‌های مالی و غیرمالی جلوگیری به عمل می‌آید.
بازرسی کالا نه تنها به جهت اطمینان از تبعیت کالا از استانداردها، اسناد، قوانین و اصول تجاری انجام می‌شود، بلکه در کنار تعیین دقیق کمیت و کیفیت محصول، از مشکلات قانونی و تجاری جلوگیری می‌کند و باعث حفظ منافع اقتصادی هر دو طرف قرارداد، به ویژه در زمینه واردات و صادرات می‌شود.
در نهایت رعایت اصول بازرسی کالا باعث می‌شود که طرفین تجارت بتوانند با اطمینان بیشتری فرآیند خرید و فروش را پیش ببرند و عدم بازرسی دقیق کالاها و ناهماهنگی‌های موجود در مراحل مختلف زنجیره تامین رخ ندهد. لذا این فرایند را می‌توان از اقدامات پیشگیرانه‌ای دانست که می‌تواند تاثیر بسزایی در موفقیت یا شکست یک معامله تجاری داشته باشد و از این رو باید اهمیت ویژه‌ای به اصول و فنون بازرسی در همین راستا قائل شد.
انجام بازرسی کالا در سطوح مختلف اصول خاص خود را دارد که باید در تمامی مراحل مختلف از شروع بازرسی تا تهیه گزارش و صدور گواهی رعایت شود. این اصول شامل رعایت دقیق استانداردها، قوانین تجارت جهانی، ارزیابی کیفیت، بررسی کمیت، ارزیابی بسته‌بندی و تطابق کالا با قرارداد است. لذا در هر مرحله از بازرسی، کارشناسان باید با دقت به جزئیات پرداخته و تمامی مستندات و گزارش‌ها را به‌طور کامل و صحیح تهیه کنند. با توجه به این توضیحات در ادامه به معرفی و بررسی اصول بازرسی کالا در مراحل مختلف توسط شرکت‌های بازرسی کالا می‌پردازیم:
بازرسی کالا در مبدا ساخت کالا و قبل از بارگیری و حمل آن به کشور مقصد به درخواست خریدار و براساس قوانین کشور مقصد انجام می‌گیرد. به عبارتی دیگر مطابق با این نوع بازرسی، کیفیت، کمیت، بسته بندی و شرایط حمل کالا مورد ارزیابی قرار می‌گیرد. انجام این نوع بازرسی قوانین و اصولی دارد که در ذیل با هم مرور می‌کنیم:
بعد از اتمام بازرسی در صورت مشاهده نقص و عیوب، به کارفرما اطلاع رسانی می‌شود، در غیر این صورت گزارش جامعی تهیه و گواهی بازرسی کالا در مبدا صادر می‌شود.
«یکی از اصول بسیار مهمی بازرسی کالا در مبدا این است که حتی در صورت عدم صدور گواهی انطباق، خریدار کالا موظف است، کارمزد بازرسی را به شرکت بازرسی پرداخت کند.»
بازرسی کالا در مقصد به تمامی اقداماتی گفته می‌شود که برای تعیین مشخصات کیفی و کمی محصول وارداتی پس از ورود کالا به کشور مقصد انجام می‌گیرد. برای این نوع بازرسی اغلب نمونه برداری و تست از کالاها در اولویت است تا مطابقت کالا با استانداردها، فاکتور سفارش و اسناد تجاری مشخص و تعیین شود.
این مرحله یکی از بخش‌های حیاتی در فرآیند واردات کالا محسوب می‌شود؛ چرا که ممکن است در این مرحله مشکلاتی از جمله آسیب‌دیدگی کالا در حمل و نقل، ناهماهنگی با استانداردهای کشور مقصد و مشکلات مربوط به گمرک شناسایی شوند.
در بازرسی مقصد، اصول زیر باید رعایت شوند:
پس از اتمام بازرسی مدارک کنترل کیفی، تایید نمونه ارسالی به آزمایشگاه و بازرسی بسته بندی کالا، گزارش جامعی تهیه و در سامانه جهت اطلاع رسانی به وارد کننده کالا ثبت می‌شود.
بازرسی حین تولید، که به انگلیسی During Production Inspection و به صورت مخفف شده DPI شناخته می‌شود، یکی از مهم‌ترین مراحل در فرآیند بازرسی کالا است. این بازرسی معمولا در کارخانه یا واحد تولیدی انجام می‌شود و هدف آن ارزیابی کیفیت فرآیند تولید و مطابقت دهی آن با استانداردها در مراحل مختلف تولید است. معمولا این نوع بازرسی در شرایطی انجام می‌گیرد که امکان بازرسی از بخش‌های مهمی از محصول پس از اتمام فرایند تولید امکان‌پذیر نباشد و یا نیازمند صرف هزینه بالایی باشد. برای انجام این نوع بازرسی در ادامه اصول بازرسی حین تولید را با هم بررسی می‌کنیم:
بازرسی قبل از حمل که معمولا به‌عنوان آخرین مرحله بازرسی پیش از ارسال کالا به مقصد نهایی شناخته می‌شود، توسط خریدار کالا درخواست می‌شود و هیچ الزامی از سوی کشور مقصد مبنی بر انجام این نوع بازرسی نیست. در واقع بازرسی قبل از حمل بر بررسی نهایی وضعیت کالا پیش از بارگیری و ارسال تمرکز دارد. این مرحله برای اطمینان از عملکرد صحیح کالا، کیفیت محصولات، پیدا کردن عیوب و نقص‌ها، بررسی بسته بندی، لیبل و نشانه گذاری، جلوگیری از ارسال محصولات بی‌کیفیت و بررسی آماده بودن کالا برای حمل و ارسال، مطابق با توافقات صورت‌گرفته است. اصول بازرسی کالا قبل از حمل برای انجام این بازرسی به شرح زیر است:
در ایران، بازرسی کالا تحت نظارت نهادهای مختلفی قرار دارد که مهم‌ترین آن‌ها عبارتند از:
– وزارت صنعت، معدن و تجارت
– سازمان ملی استاندارد ایران
– سازمان گمرک جمهوری اسلامی ایران
این نهادها مسئول نظارت بر واردات و صادرات کالاها هستند و برای اطمینان از کیفیت کالاهای وارداتی، بازرسی‌های مختلفی را به‌ویژه پیش از حمل، در مقصد و پس از ورود کالا به کشور با همکاری شرکت‌های بازرسی کالا اجرا می‌کنند.
لازم به ذکر است که براساس قانون «حمایت از حقوق مصرف‌کنندگان»، تمامی کالاهای وارداتی باید از گواهی‌های بازرسی معتبر من جمله IC و COI برخوردار باشند. این گواهی‌ها معمولا توسط شرکت‌های بازرسی معتبر صادر می‌شوند که مورد تایید سازمان ملی استاندارد ایران نیز هستند.
قرارداد بازرسی کالا یک توافق‌نامه رسمی است که شرایط و نحوه انجام بازرسی کالا را تعیین می‌کند. این قرارداد باید به‌طور دقیق مشخص کند که:
بازرسی کالا با هدف تضمین کیفیت و تطابق کالا با قرارداد، استانداردها و نیازهای بازار مقصد انجام می‌شود. این فرآیند نه تنها به‌عنوان یک اقدام پیشگیرانه در جلوگیری از مشکلات تجاری و قانونی عمل می‌کند، بلکه تاثیر بسزایی نیز در موفقیت معاملات تجاری دارد. بنابراین، رعایت اصول دقیق بازرسی و تدوین قراردادهای شفاف و جامع می‌تواند منجربه کاهش ریسک‌ها و تضمین کیفیت کالا در مراحل مختلف زنجیره تامین شود.
شرکت‌های بازرسی که انواع خدمات بازرسی کالا را ارائه می‌دهند، بایستی صلاحیت فنی و شایستگی لازم را داشته باشند. شرکت پویا پرتو با بیش از 22 سال سابقه در زمینه ارائه خدمات بازرسی، نیروهای ماهری را تعلیم و به عنوان بازرس کارآزموده به ایستگاه‌های بازرسی اعزام می‌کند تا روند بازرسی به صورت دقیق و بدون خطا پیگیری شود. برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه بازرسی کالا و تمایل برای همکاری، پیشنهاد می‌کنیم با کارشناسان ما از طریق تماس با ما در ارتباط باشید.
جهت درخواست بازرسی کالا فرم زیر را پر کنید
