بازرسی کالا قبل از حمل از مهم‌ترین فرایندهای بررسی کمی و کیفی کالا برای ترخیص و ارسال به مشتری است. جهت ثبت درخواست برای این نوع بازرسی، خریداران کالا، شرکت‌های بازرگانی و وارد کنندگان کالا باید با دانش و اطلاعات کافی برای عقد قرارداد با شرکت‌های بازرسی اقدام کنند تا روند پیگیری برای بازرسی قبل از حمل PSI آغاز شود. در این نوشته از وبلاگ پویا پرتو قصد داریم به نحوه انجام و مراحل بازرسی قبل از حمل بپردازیم و قرارداد و شرایط بازرسی و تعهدات شرکت‌های بازرسی را بررسی کنیم. با ما همراه باشید تا با حوزه دیگری از بازرسی کالا و راهکارهای رفع چالش‌های واردات و صادرات آشنا شویم.
برخلاف بیشتر بازرسی‌هایی که برای ترخیص و ارسال کالا به خریدار با توجه به قوانین و استانداردهای کشور مقصد انجام می‌گیرد، بازرسی قبل از حمل به خواست خود مشتری پیگیری می‌شود. به عبارتی هیچ دولت و قانونی اجباری برای بازرسی قبل از حمل ندارد و این روند برای اطمینان خریدار از سفارش محصولی با کیفیت و مطابق با بندهای قرارداد است.
به این ترتیب بازرسی قبل از حمل کالا با تقاضای خریدار و برای به حداقل رساندن احتمالات کلاهبرداری و اقدامات متخلفانه صورت می‌گیرد. مطابق اصول این نوع بازرسی، 4 دامنه برای انجام بازرسی تعیین می‌شود که این 4 دامنه در حوزه کمیت کالا، کیفیت کالا، بسته بندی و بارگیری برای ارسال به مشتری است. به همین دلیل ارائه دستورالعمل‌های شفاف و دربرگیرنده خواسته‌های مشتری از روند بازرسی امری ضروری و مهم است که باید به درستی پیگیری شود.
گواهی بازرسی کالا قبل از حمل که پس از تاییدیه تمام بندهای قرارداد، بررسی اسناد، تاییدیه تست و آزمون‌های کالا صادر می‌شود، ارتباطی با سازمان استاندارد کشور ندارد؛ چرا که انجام این نوع بازرسی خارج از فعالیت‌ها و ضرورت‌های سازمان استاندارد است؛ اما دریافت این نوع گواهی از سوی شرکت‌های بازرسی به نوبه خود باعث می‌شود تولید کنندگان و عرضه کنندگان کالاها مسئولیت بیشتری در رابطه با کیفیت محصول مطابق با استانداردهای بین‌المللی داشته باشند و احتمال تخلف و کلاهبرداری و ارسال کالای بی‌کیفیت به حداقل برسد.
در نهایت این بازرسی به منظور جلوگیری از مشکلات احتمالی در هنگام تحویل کالا و تضمین تطابق کالا با قراردادهای بین‌المللی انجام می‌شود. بدون انجام بازرسی پیش از حمل، احتمال بروز مشکلاتی نظیر خرابی کالا، انحراف از استانداردها و مشکلات مربوط به حمل و نقل افزایش می‌یابد. از این رو، بازرسی کالا می‌تواند به جلوگیری از هزینه‌های اضافی و آسیب به روابط تجاری کمک کند.
بازرسی کالا قبل از حمل به منظور بررسی و ارزیابی کلیه کالاهای مجاز وارداتی توسط شرکت‌های بازرسی انجام می‌گیرد. این نوع بازرسی برای خریداران کالاها و وارد کنندگان محصولات از اهمیت بالایی برخوردار است. چرا که در صورت عدم انجام این نوع بازرسی ممکن است مشکلات زیادی بروز کند. این موضوع به ویژه زمانی اهمیت پیدا می‌کند که شناخت چندانی در رابطه با فروشنده و کیفیت و کمیت کالای ارسالی از مبدا در دست نیست و هیچ اعتماد دوطرفه‌ای تا به امروز بین خریدار و فروشنده شکل نگرفته است. برای مثال ناکارآمدی محصولات وارداتی، مشخصات اشتباه، برچسب‌گذاری اشتباه یا برچسب‌های گمشده، آسیب و خراش‌های روی محصول و نحوه بارگیری از جمله مواردی هستند که با بازرسی کالا قبل از حمل قابل رفع و پیگیری هستند. در این جا به چند مورد مهم درباره اهمیت و اهداف بازرسی پیش از حمل کالا اشاره می‌کنیم:
انطباق کالای سفارشی با شرایط مندرج در قرارداد معامله بین فروشنده و خریدار از اهمیت بالایی برخوردار است. به همین دلیل در سال‌های اخیر شاهد افزایش تعداد خریداران و وارد کنندگان کالاهایی بودیم که برای اطمینان از روند صحیح بارگیری، ارسال کالا و انطباق کمی و کیفی کالا با سفارش، درخواست بازرسی کالا قبل از حمل را در شرکت‌های بازرسی کالا ثبت کرده‌اند. هر چند که این نوع بازرسی از نظر قوانین کشور جزو استانداردهای ضروری نیست؛ اما باعث آسودگی خاطر خریدار از ارسال کالای باکیفیت و مطابق با سفارش درخواستی می‌شود. در این جا به انواع بازرسی کالا قبل از حمل که توسط شرکت‌های بازرسی کالا انجام می‌گیرد، اشاره می‌کنیم:
در این نوع بازرسی پیش از حمل، کالای مورد نظر قبل از این که به کشور مقصد حمل و ارسال شود، از نظر تعداد و کمیت مورد بررسی قرار می‌گیرد. در این راستا ارزیابی تعداد کالاها توسط بازرس کالا به درخواست خود مشتری و خریدار محصول و با توجه به معامله بین خریدار و فروشنده انجام می‌گیرد تا آن چه که از نظر آمار تعداد و کمیت در سفارش و قرارداد معامله ذکر شده است، مورد بررسی قرار گیرد و تطابقات لازم اجرا شود.
این نوع بازرسی معمولا در گمرک یا در انبار کارخانه در کشور مبدا صورت می‌گیرد تا کالا قبل از ارسال به کشور مقصد بازرسی شود و در صورت تایید گواهی بازرسی قبل از حمل کالا صادر شود. این نوع بازرسی معمولا جهت دریافت گواهی بازرسی بانکی IC انجام می‌گیرد تا امکان درخواست ارز از بانک برای وارد کردن کالا فراهم باشد.
نوع دیگری از بازرسی که برای صدور گواهی استاندارد بازرسی کیفی کالا COI صادر می‌شود، بازرسی کیفی پیش از حمل کالا نام دارد. در این حالت کالا براساس قوانین استاندارد بازرسی می‌شود تا در صورت تایید گواهی کیفی COI صادر شود. این گواهی معمولا بسته به نوع کالا، قوانین و درخواست خریدار می‌تواند در کشور مبدا یا مقصد انجام گیرد و زمانی که در کشور مبدا و با درخواست خریدار پیگیری شود، بازرسی کیفی پیش از حمل کالا نام می‌گیرد.
برای پیگیری روند این نوع بازرسی کالا قبل از حمل، کالا توسط بازرس نمونه برداری و پلمپ می‌شود تا طبق دستورالعمل نمونه برداری در آزمایشگاه، تست و آزمایشات لازم روی آن انجام گیرد. معمولا نمونه به آزمایشگاه کارخانه و یا آزمایشگاه‌های مورد تایید شرکت بازرسی و سازمان استاندارد ارسال می‌شود تا پس از اتمام روند تست، نتایج بازرسی کیفی کالا مشخص شود و در صورت تایید گواهی COI صادر شود.
بازرسی اصالت فروشنده در مواقعی انجام می‌گیرد که خریدار درخواست بررسی هویت و اصالت فروشنده را می‌کند. این موضوع به ویژه زمانی اهمیت پیدا می‌کند که خریدار شناخت و اطلاعی در رابطه با فروشنده محصول یا کالای موردنظر نداشته باشد. بازرسی تعیین قیمت یا ارزش پروفرما نیز برای ارزیابی و تعیین قیمت واقعی محصول به درخواست خریدار انجام می‌گیرد تا با مقایسه قیمت محصول با نرخ‌های جهانی، اقدامات لازم توسط خریدار برای سفارش یا عدم سفارش نهایی کالا صورت گیرد.
بازرسی تایید ارزش پروفرما به دستور بانک یا موسسه تامین کننده ارز خرید کالا صورت می‌گیرد تا پس از توافق طرفین، بازرسی قبل از حمل توسط شرکت مورد اعتماد خریدار و فروشنده پیگیری شود. در این شرایط شرکت بازرسی به عنوان نماینده در محل بازرسی حضور می‌یابد و علاوه بر جلوگیری از صدور پیش فاکتور غیرموجه با اصول قرارداد، اصالت فروشنده را بررسی می‌کند.
برای اطمینان از سلامت کالا و رعایت استانداردهای نشانه‌گذاری و لیبل، بازرس کالا به محل بازرسی پیش از حمل کالا مراجعه می‌کند و اطلاعاتی مانند بارکد، قیمت و غیره را روی بسته‌بندی کالاها بررسی می‌کند. علاوه‌براین بازرس موظف است لیبلینگ یا همان برچسب گذاری کالا را براساس اصول استانداردهای تعریف شده چک کند و در صورت فقدان برچسب گذاری، اقدامات لازم را قبل از حمل کالا انجام دهد.
این نوع بازرسی برای انتقال کالای مورد نظر به محل بارگیری و حمل کالا انجام می‌گیرد. پس از انجام این نوع بازرسی، بازرس موظف است در صورت مشاهده هر گونه مشکل در وسایل حمل و نقل کالا، بلافاصله کارفرما را مطلع سازد تا از آسیب رسانی به کالا و خسارت‌های سنگین جلوگیری شود. به همین دلیل برای پیشگیری از ایجاد هر نوع مشکلی قبل از حمل کالا، بازرس ابتدا از عدم وجود مشکل در وسیله حمل و نقل مطمئن می‌شود و سپس به پلمپ درب کانتیتر می‌پردازد و آن را مهر و موم کرده و نشان و برچسب شرکت بازرسی را روی درب آن درج می‌کند تا نتیجه بازرسی قبل از حمل معلوم باشد.
در بازرسی بارگیری و تخلیه کالا پس از بررسی وسیله نقلیه از نظر فنی و متناسب بودن آن برای حمل بار، تعداد و نوع کالاهای بارگیری شده با اسناد تطبیق داده می‌شود. برای مثال فاکتورها، بارنامه‌ها و لیست بسته بندی از جمله مواردی هستند که باید توسط بازرس تایید شوند. علاوه‌براین نحوه تثبیت و چیدمان کالاها برای بارگیری و جهت جلوگیری از آسیب‌های احتمالی، گزینه‌های دیگری هستند که باید توسط بازرس بررسی شوند. به این ترتیب با بازرسی روند بارگیری مطابق با استانداردها و قوانین مربوطه، گواهی بازرسی قبل از حمل صادر می‌شود.
یکی از وظایفی شرکت‌های بازرسی در روند صادرات و واردات کالاها برعهده دارند، بازرسی کالا قبل از حمل و شناسایی مشکل‌ها و عدم تطابق مشخصات محصولات با قرارداد، اسناد تجاری و سفارش خریدار است. در صورتی که مشکلی در این روند شناسایی شود، به خریدار کالا اطلاع رسانی می‌شود و بارگیری کالا متوقف می‌شود. برخی از وظایف مهمی که شرکت‌های بازرسی کالا در این راستا برعهده دارند، شامل موارد زیر است:
برای عقد قرارداد بازرسی پیش از حمل کالا بین خریدار کالا و شرکت بازرسی کالا، لازم است موارد زیر در قرارداد ذکر و تعیین شود:
بازرسی قبل از حمل به منظور اطمینان از کیفیت، کمیت و انطباق کالاها با مشخصات قرارداد، طی مراحل زیر انجام می‌گیرد:
برای انجام بازرسی قبل از حمل لازم است به چند نکته مهم توجه شود:
پرداخت هزینه بازرسی قبل از حمل برعهده خریدار کالا است و فروشنده هیچ مسئولیتی در خصوص بازرسی کالا را برعهده نمی‌گیرد و لزومی به پرداخت هزینه توسط فروشنده برای کالای مورد نظر نیست. از آن جایی که وقت و انرژی توسط شرکت بازرسی کالا در این راستا صرف می‌شود، در صورت عدم صدور گواهی پیش از حمل کالا نیز خریدار کالا موظف است کل هزینه بازرسی را به شرکت بازرسی پرداخت کند. شرکت بازرسی کالای پویا پرتو با بیش از 22 سال تجربه در مسیر پرفرازونشیب بازرسی کالا، منصفانه‌ترین کارمزد را برای بازرسی کالا قبل از حمل در نظر می‌گیرد.
شایان ذکر است که هرگونه کاهش یا افزایش حدود و دامنه بازرسی پس از اعزام بازرس به محل موردنظر، موجب کاهش و افزایش در کارمزد بازرسی نیز می‌شود و با توجه به انجام کار این نرخ قابل تعدیل است. در صورتی که نتایج بازرسی با قرارداد بازرسی مغایرت داشته باشد یا محصول توسط فروشنده در زمان مقرر برای بازرسی آماده نباشد، برای اعزام مجدد بازرس خریدار موظف به پرداخت هزینه‌های بازرسی است. به همین دلیل توصیه می‌شود برای جلوگیری از هر گونه مشکل و کاهش احتمالات پرداخت هزینه‌های اضافی، با بازرسان مجرب و کارآزموده پویا پرتو در ارتباط باشید تا در این زمینه شما را راهنمایی کنند و به این طریق بتوانید بهترین روند را برای بازرسی قبل از حمل دنبال کنید.
