تکنیک جوش فورجینگ، یکی از روش‌های پرکاربرد در اتصال سر به سر میلگردها محسوب می‌شود که از آن برای یکپارچه‌سازی میلگردها و افزایش مقاومت سازه‌های بتن‌آرمه بهره می‌گیرند. در این فرایند، با اعمال حرارت و فشار، دو میلگرد در ناحیه سر به سر با یکدیگر ادغام می‌شوند و ناحیه‌ای تقریبا همگن ایجاد می‌کنند. بدیهی است که کیفیت اجرای این جوش، تاثیر مستقیمی بر استحکام و دوام پروژه‌های ساختمانی دارد. ازاین‌رو، بازرسی تست جوش فورجینگ در مرحله نهایی، بسیار مهم تلقی می‌شود تا هرگونه ضعف یا عیوب احتمالی جوش تشخیص داده شود و اصلاحات لازم اعمال گردد. در ادامه این مقاله از سایت پویا پرتو، با اهمیت، کاربرد و هزینه جوش فورجینگ میلگرد آشنا خواهید شد.
هنگامی که میلگردهای فولادی به‌وسیله جوش فورجینگ به هم متصل می‌شوند، انتظار می‌رود این ناحیه جوش بتواند تمامی تنش‌های کششی، فشاری و خمشی را تحمل کرده و در شرایط بارگذاری مختلف از خود مقاومت نشان دهد. اگر در محل جوش عیب یا ناپیوستگی جدی وجود داشته باشد، نه‌تنها سازه از نظر ایمنی به خطر می‌افتد، بلکه ممکن است در آینده با مشکلات جدی‌تر نظیر ترک‌خوردگی بتن یا حتی فروپاشی موضعی مواجه شویم. در نتیجه، بازرسی و تست جوش فورجینگ به‌عنوان ابزاری کارآمد، تضمین می‌کند که جوش‌های ایجاد شده استانداردهای مورد نیاز را برآورده کرده و سازه فاقد ضعف‌های نهفته باشد.
یکی از دقیق‌ترین و پرکاربردترین روش‌های غیرمخرب در بازرسی جوش فورجینگ، استفاده از تکنولوژی التراسونیک است. در این روش، از امواج صوتی با فرکانس بالا استفاده می‌شود که پس از برخورد به ناحیه جوش، اطلاعات دقیقی درباره کیفیت اتصال در اختیار اپراتور قرار می‌دهند. این امواج پس از عبور از جوش و بازگشت به دستگاه دریافت‌کننده، نقشه‌ای از وضعیت داخلی اتصال نمایش می‌دهند.
مزیت اصلی این روش آن است که بدون نیاز به تخریب نمونه، می‌توان اطلاعات بسیار دقیقی از ترک‌های داخلی، حفره‌ها یا عدم پیوستگی در جوش به دست آورد. بازرسی التراسونیک، نه‌تنها سرعت بالایی دارد، بلکه امکان تحلیل کیفی نواحی حساس جوش را نیز فراهم می‌کند. این روش معمولا برای پروژه‌های عمرانی بزرگ یا پروژه‌هایی که کنترل دقیق کیفیت در آن‌ها الزامی است، استفاده می‌شود.
پس از اجرای جوش، معمولا میلگرد آماده شده باید بتواند در برابر نیروهای کششی قابل توجه، همانند یک میلگرد سالم مقاومت نشان دهد. آزمایش کشش، میلگرد جوش‌شده را تحت نیروی کششی تدریجی قرار می‌دهد تا در نهایت، یا جوش پاره شود یا خود میلگرد دچار شکست گردد. نتایجی که در این آزمایش به‌دست می‌آید، شامل حداکثر نیروی قابل تحمل، نقطه تسلیم و میزان ازدیاد طول میلگرد است.
چنانچه استحکام کششی نهایی محل جوش نسبت به استانداردهای تعریف‌شده پایین‌تر باشد، احتمالا جوش دچار ضعف است و باید در روش اجرا یا پارامترهای حرارت و فشار تجدیدنظر شود. از سوی دیگر، اگر محل جوش توانست بار بیشتری را نسبت به خود بدنه میلگرد تحمل کند، نشان‌دهنده کیفیت مناسب فرآیند فورجینگ است.
جوش میلگرد، تنها در برابر کشش مورد بررسی قرار نمی‌گیرد، بلکه توانایی تاب‌آوری در برابر خمش نیز اهمیت دارد. در تست خمشی، نمونه میلگرد جوش‌شده را به‌شکلی تدریجی خم می‌کنند تا زاویه مشخصی ایجاد شود یا شکست رخ دهد. این آزمایش امکان ارزیابی میزان چقرمگی و شکل‌پذیری جوش فورجینگ را مهیا می‌کند.
در صورتی که ناحیه جوش در زاویه خمش پایین دچار ترک شود، نشان‌دهنده نبود انعطاف کافی در این قسمت است. به کمک این روش، مشخص می‌شود که آیا جوش به‌طور یکنواخت با بدنه میلگرد اتصال یافته یا یک بخش از اتصال نسبت به سایر قسمت‌ها ضعیف‌تر است. اگر نتیجه این تست رضایت‌بخش باشد، می‌توان به پایداری اتصال در شرایط واقعی، اطمینان بیشتری داشت.
در پروژه‌هایی که میلگردها تحت بارهای چرخه‌ای یا تکراری هستند، تست خستگی اهمیت زیادی پیدا می‌کند. در این روش، میلگرد جوش‌شده در معرض هزاران بار فشار و رهاسازی قرار می‌گیرد تا تحمل جوش در برابر بارگذاری‌های طولانی‌مدت بررسی شود.
این آزمایش، به بررسی مقاومت جوش در برابر:
کمک می‌کند و اطلاعات بسیار مهمی در مورد دوام اتصال فراهم می‌سازد.
در کنار روش‌های دقیق و تخصصی، بازرسی چشمی نیز می‌تواند اطلاعات ابتدایی و مفیدی در اختیار ما قرار دهد. با مشاهده شکل ظاهری جوش، ضخامت ناحیه اتصال، یکنواختی جوش و شیب ناحیه برجسته، می‌توان تخمین اولیه‌ای از کیفیت جوش زد.
اگر حرارت یا فشار در زمان جوشکاری تنظیم نباشد، جوش از حالت ایده‌آل خارج شده و در برابر بارهای فشاری یا کششی دچار گسیختگی می‌شود. به همین دلیل بازرسی چشمی، به‌ویژه در مراحل اولیه کنترل کیفی، اهمیت ویژه‌ای دارد.
هزینه انجام بازرسی جوش فورجینگ به عوامل متعددی بستگی دارد که از جمله مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
به‌طور کلی، تست‌های دقیق‌تر و استانداردتر، هزینه بالاتری دارند اما ارزش افزوده‌ای که در افزایش ایمنی و کاهش ریسک دارند، آن‌ها را کاملا توجیه‌پذیر می‌سازد.
آزمایش‌های مختلف تنها زمانی معنا پیدا می‌کنند که معیاری برای قضاوت در اختیار باشد. این معیارها معمولا توسط استانداردهای صنعتی یا مقررات ملی تعریف می‌شوند. برای نمونه، در برخی آیین‌نامه‌های بین‌المللی، حداقل مقدار مجاز استحکام کششی برای جوش فورجینگ آورده شده است. همچنین پارامترهایی مانند حداکثر تغییر شکل مجاز، مقدار انحراف در شکل بخش فورج شده و میزان تخلخل مجاز در بخش جوش به‌صورت دقیق تعیین می‌گردد. با استناد به این مستندات، می‌توان به‌صورت عینی تشخیص داد که آیا نتیجه تست‌های انجام‌شده با الزامات تعریف‌شده همخوانی دارد یا خیر.
در بازرسی‌ها، بسیاری از عیوب کشف‌شده ریشه در روش اجرای نامناسب یا تنظیم نبودن تجهیزات جوش دارد. برای مثال، اگر حرارت اعمالی کمتر از میزان لازم باشد، جوش به شکل ناقص و دارای همجوشی ناکافی شکل می‌گیرد. همچنین، اعمال فشار بیش از حد ممکن است باعث افزایش شدید قطر ناحیه جوش و تخریب ساختار فلزی شود. بنابراین توصیه می‌شود که پیش از آغاز فرآیند جوش، دمای شعله یا کوره و فشار پمپ‌ها تنظیم گردد و کاربران با تجربه کافی اقدام به این عملیات کنند. بهره‌گیری از دستورالعمل‌های جوشکاری و نظارت مداوم حین کار، به کاهش نرخ عیوب نهایی کمک شایانی می‌کند.
هنگامی که نتایج بازرسی نشان‌دهنده وجود عیب در جوش است و این عیب بالاتر از محدوده مجاز استاندارد قرار می‌گیرد، باید تصمیم گرفت که جوش اصلاح شود یا کل فرایند دوباره اجرا گردد. اگر عیب در قسمت کم‌اهمیتی باشد، شاید برداشت سطحی از ناحیه جوش و اجرای مجدد عملیات فورجینگ روی همان میلگردها امکان‌پذیر باشد. با این حال، در موارد جدی‌تر ناچار به برش محل جوش و تکرار عملیات از ابتدا هستند. در هر دو حالت، بار دیگر انجام تست‌های مشابه برای تأیید نتیجه اصلاحی ضروری است. این موضوع نشان می‌دهد که پیشگیری از عیوب با به‌کارگیری نیروی متخصص و تجهیزات دقیق از ابتدا، بسیار به‌صرفه‌تر از اصلاح و بازکاری‌های پرهزینه در پایان پروژه خواهد بود.
بازرسی تست جوش فورجینگ، یک ضرورت فنی و مهندسی در ساخت‌وساز مدرن به شمار می‌رود. این فرآیند با استفاده از روش‌های مختلف از جمله التراسونیک، کشش، خمش، خستگی و بازرسی چشمی، کیفیت و دوام اتصالات میلگرد را بررسی می‌کند. رعایت این مراحل باعث می‌شود تا در بلندمدت از هزینه‌های بازسازی، تعمیر و حتی فجایع انسانی جلوگیری شود.
اگرچه ممکن است در نگاه اول اجرای این تست‌ها هزینه‌بر به نظر برسد، اما در مقایسه با ریسک‌های بالقوه‌ای که ممکن است در اثر یک جوش غیراستاندارد ایجاد شود، این هزینه بسیار ناچیز خواهد بود. بنابراین توصیه می‌شود در تمامی پروژه‌های ساخت‌وساز، اجرای بازرسی جوش فورجینگ به‌عنوان یک الزام فنی لحاظ گردد. برای کسب اطلاعات بیشتر بهتر است با مشاورین سایت پویا پرتو در ارتباط باشید.
شرکت بازرسی فنی پویا پرتو بین الملل با 22 سال تجربه و 98 درصد رضایت مشتری، در حوزه بازرسی کالا و خدمات فنی تخصصی، مطابق استانداردهای بین‌المللی فعالیت می‌کند و آماده ارائه مشاوره و پاسخ به سوالات شما همراهان گرامی است.
